|
GLAVNA STRANA
BIOGRAFIJA
GALERIJA
PRODAJA
IZLOŽBE
KONTAKT
SVEČANO OTVARANJE ATELJEA
|
DOBRODOŠLI
Ovim povodom
želim da pozdravim sve one koji su izdvojili vreme za posetu prezentacije,
prijatan boravak.
Mezin Adam
Radni prostor unutar Ateljea "Mezin Adam" - Uzdin
NOVOSTI:
Vesti iz Opštine Kovačica - Radio televizije Opštine Kovačica
|
Wednesday, 28
November 2007
|
|
Naivni
slikari Doma kulture "Dojna" iz Uzdina učestvuju i ove
godine na Međunarodnom Salonu naivne umetnosti, koji se održava od 1. do
9. decembra u Bukureštu.
Po rečima Jona Sekešana, direktora
Doma kulture, uzdinska škola naive će biti prisutna sa 20 slika,
vlasništvo Galerije naivne umetnosti pri Domu kulture, a 9-tom po redu
salonu će prisustvovati i poznati uzdinski slikar Adam Mezin.
(RTV OK)
|
Pictura de la Uzdin, un arc peste timp
Eveniment - Mirela MARINESCU
(citeste alte articole de
acelasi autor »)
Adam Mezin, Aurora Velici, Florica Cheþ, Anuþa
Dolamã, Ileana Oalge, Ofelia Spãriosu, Daniel Susa, Florica
Puia, Sofia Ionaºcu, Viorel Boºcã, Sofia
Boºcã, Stela Giura, Ana Onciu sunt artiºtii ªcolii de
picturã naivã de la Uzdin, care au venit la Craiova
sã-ºi expunã cele peste 40 de lucrãri.
Muzeul
de Artã „Jean Mihail“ gãzduieºte vernisajul
expoziþiei artiºtilor ªcolii de picturã naivã
de la Uzdin. Peste 40 de lucrãri în ulei au venit sã
vorbeascã despre arta care s-a nãscut, a crescut ºi s-a
dezvoltat pe acele meleaguri. Evenimentul s-a bucurat ºi de
participarea scriitorului din Serbia Vasile Barbu, care nu a fãcut
rabat de laude atunci când a venit vorba de munca elevilor ªcolii de
la Uzdini: Adam Mezin, Aurora Velici, Florica Cheþ,
Anuþa Dolamã, Ileana Oalge, Ofelia Spãriosu, Daniel
Susa, Florica Puia, Sofia Ionaºcu, Viorel Bosicã, Sofia
Bosicã, Stela Giura, Ana Onciu.
O artã care s-a nãscut la sat
Dacã
astãzi vorbim de pictura naivã din Uzdin, de femeile care au
þesut firul de lânã ºi apoi l-au împletit cu vise ºi
culori, ieri, lumea discuta despre mãtuºa Trinþu, în casa
cãreia s-a nãscut arta naivã, care vine sã
grãiascã, la Craiova, despre frumuseþe ºi talent.
„M-a cunoscut mai devreme decât o cunoscusem eu pe ea. Mãtuºa
«fermecatã». Casa «Trinþilor» din «socacu al dântâi» era
pentru mine una de poveºti. Rar mã duceam la ei, dar de fiecare
datã parcã radia cu ceva de tot nou. Nemaiîntâlnit pe
alþii. Primul patefon cu resort ºi cu arc, «ca de cusut», primul
tort «ca ºi rãdãcina» sau ca «lubeniþa», chilimuri
în multe iþe, ºi-mi amintesc prima picturã pe
pânzã - «de babaº». Toate au ieºit din mâinile
Aunuicãi Mãran, a «mãtuºei fermecate». Nu mi-am
putut închipui cã într-o zi din acea casã va ieºi ca
ºi din «lampa lui Aladin» spiritul picturii naive din Uzdin. ªi,
ca ºi orice duh, îºi va lua calea spre sufletele oamenilor de
pretutindeni. Pentru cã aci, chiar în acea casã, s-a
nãscut germenele picturii naive din Uzdin ºi, ca ºi-o
epidemie, s-a înºirat prin tot satul. Dar mai întâi a bãtut la
uºa Mariei Bãlan. Apoi, pe rând, a bãtut la uºa
Sofiei Doclean, Mãrioarei Motorojescu ºi mai departe.
Rãmânem însã la amintiri“, relateazã Costa Toader în
„Oamenii de seamã ai Banatului“. ªi totuºi, amintiri care
aparþin prezentului, spunem noi, dovadã fiind operele care
vorbesc despre Uzdinul de azi.
Scurt istoric
Prima
expoziþie a celor din Uzdin a avut loc la Vârleþ. Se întâmpla
prin 1962. Din 1963, artiºtii ºi-au prezentat lucrãrile la
Zurich, în Elveþia, moment care a coincis ºi cu începutul
itinerariului expoziþiilor la nivel european, itinerariu care continuã
ºi astãzi. ªi uite aºa, tot ceea ce se pierduse
undeva în negura timpului avea sã fie reînviat de pictura
naivã. Renasc astãzi „portul de fatã mare
pieptãnatã cu pãru-ntors ori cu cununã pe cap,
mireasã, nevastã învãlitã ori cu cârpã
prãfrunce, cârpã mare d-arãmiz“ (Gheorghe Lifa,
„Oamenii de seamã ai Banatului“), ºi cine ºtie câte
ºi mai câte, totul în opere de artã realizate cu atâta
mãiestrie de învãþãþeii ªcolii de
artã naivã din Uzdin.
http://www.gds.ro/Eveniment/2007-07-01/Pictura+de+la+Uzdin%2C+un+arc+peste+timp
Arta naivã a adus primãvara
în Copou!
Pînã pe 28 aprilie, Muzeul "Mihai
Eminescu" din Parcul Copou gãzduieºte Expoziþia
Naþionalã de Artã Naivã "Saloanele
Moldovei", organizatã de Muzeul Literaturii Române Iaºi
ºi Societatea Culturalã "Junimea '90".
Ediþia a XVI-a a expoziþiei
reuneºte lucrãri ale pictorilor naivi de origine românã
din Uzdin, Serbia - Adam Mezin, Sofia Ionaºcu, Sofia Bosicã,
Ileana Oalge - ºi a celor consacraþi din þarã:
Salomia Andronic (Rãcãciuni, Bacãu), Adina
ªtefãnescu Bobu (Brãila), Mihai Dascãlu (Oradea),
Vasile Popovici, Gustav ºi Doina Hlinca, Elena Hãbãsescu
(Reºiþa, Caraº-Severin). Judeþul Iaºi pare
sã aibã o adevãratã tradiþie în domeniu:
Gheorghe Ciobanu ºi Lucia Ciobanu (Balþaþi), Aurora
Nãforniþã, Calistrat Robu, Jana Ghemeº, Elena
Zbanþ, Valentina Porþan, Adrian Pascaru, Valentina ºi
Gheorghe Acasandrei. Nu doar Paºtele ºi primãvara sînt
redate în aceste lucrãri, ci ºi celelalte
sãrbãtori ale românilor, anotimpuri, obiceiuri ºi scene
de poveste... cu sau fãrã moralã.
Expoziþia poate fi
vizitatã de marþi pînã duminicã, între orele 10
- 17 (cu excepþia Paºtelui), o ocazie de a (re)vizita ºi
expoziþia permanentã a Muzeului "Mihai Eminescu". (G.P.)
A IX-a
ediþie a Salonului Internaþional de Artã Naivã
01.12.2007 - 09.12.2007
Data introducerii: 27.11.2007
Organizator: Centrul Naþional pentru Conservarea
ºi Promovarea Culturii Tradiþionale
Anunþat de: Centrul Naþional pentru
Conservarea ºi Promovarea Culturii Tradiþionale
Localitatea: Bucureºti
Locul de desfãºurare: Complexul
Expoziþional ROMEXPO, Pavilionul 15 - Galerie
Anvergura: internaþionalã
Centrul Naþional pentru Conservarea
ºi Promovarea Culturii Tradiþionale, cu sprijinul Ministerului
Culturii ºi Cultelor, organizeazã cea de-a IX-a ediþie a
Salonului Internaþional de Artã Naivã, în perioada 1-9
decembrie 2007, la Complexul Expoziþional ROMEXPO, Pavilionul 15 -
Galerie.
Expoziþia se constituie într-o panoramã a artei naive
româneºti în context european ºi este un prilej de promovare a
artei naive contemporane, precum ºi a artiºtilor naivi români.
Pe simeze vor fi prezenþi unii dintre cei mai cunoscuþi
artiºti naivi din: Serbia - Steluþa Giura, Todor ºi Sofia
Ionaºcu, Anamarija Janković, Ana Kotvašova, Adam Mezin, Ileana Oalge, Pavel Juhas Povoloni ºi
din România - Costel Bogatu, Ana Boþa, Camelia Ciobanu, Gheorghe
ºi Lucica Ciobanu, Mihai Dascãlu, Elena Ferdinand, Doina Mariþa
ºi Gustav Ioan Hlinka, Paula Iacob, Costel Iftinchi, Ioan
Mãric, Mariana Mihuþ, Petru Mihuþ, Despina Mitrofan,
Teodor Moraru, Emil Pavelescu, Catinca Popescu, Vasile Popovici, Calistrat
Robu, Mihai Vintilã, Constantina Voicu º.a.
Sunt, de asemenea, aºteptaþi reprezentanþi ai unor
importante galerii ºi organizatori de expoziþii de artã
naivã din Franþa, Estonia ºi Israel.
Cele mai valoroase lucrãri vor fi premiate la vernisaj,
sâmbãtã, 1 decembrie a. c., orele 14, la Complexul
Expoziþional ROMEXPO, Pavilionul 15 - Galerie- Bucureºti.
Naive art promoting Serbia
Author: M. M. | 19.12.2007 - 00:43
Exhibition of Jan
Glozik, our famous artist from the world famous Kovacica naive art school,
has been opened on his 50th anniversary. The end of 2007 has a special
significance for the artists from Kovacica because of their successful
promotion in Tokio, Brussels and New York.
Takehiro Togo, the Japanese ambassador from the Center for Peace and
Development in Vienna, was present at the exhibition, together with a
cultural attache from the Japanese Embassy in Belgrade, while maestro Jan
Nemecek gave wonderful violin performance. Eva Husirakova, Adam Mezin, Desa Petrov - Morar, Alzbeta
Cizikova, Jan Glozik and other painters from the Babka Gallery received
acknowledgements for their artistic achievements. The exhibition which has
already traveled the world presented the works from different parts of
Serbia, in the first place from Kovacica.
“We already have invitations for exhibitions in 2008, in Onomichi and Oita,
since Japanese art admirers are very interested in our naive art,” the
director of the Babka Gallery said for “Blic”.
“I honestly hope that my exhibitions would help in better understanding
Serbia, as well as in establishing friendly relation with Japanese audience
which is very interested in our naive art based on the scenes of diligent
people in their households, but also of festivities which make our everyday
life happier. Glozik is the true representative of the painters form
Vojvodina. His paintings depict life of people from Kovacica, dilapidated
lowland houses (although there are no more of these houses in Kovacica,
since the village has rapidly developed owing to naive art), peasants on
the fields and musicians.
“Glozik’s paintings partly consist of reality and partly from imagination.
Central characters are people and their experiences, but not in the
folklore environment, but in a sociological moment,” an art historian Emina
Ciric pointed out.
http://english.blic.rs/Culture-Showbiz/1260/Naive-art-promoting-Serbia
|
Koreni u tradiciji
|
|
|
|
Na oko 50 kilometra
od Beograda, u jugoistočnom Banatu, smešteno je selo Kovačica – centar
vojvođanske naive koji godišnje poseti više hiljada gostiju. Ove godine u
Kovačici očekuju oko devet hiljada turista iz zemlje i sveta.
|
|
Pre više od dvesta godina, kada su
slovački kolonisti zbog teških ekonomskih uslova i zbog verskih razloga
napustili svoj zavičaj podno Severnih Karpata i od Bečkog dvora dobili
dozvolu da se nastane u jugoistočnom Banatu, nastalo je selo Kovačica.
Potomke današnjih slovačkih doseljenika Marija Terezija naselila je
1802. godine da kao graničari stanu između Austrijskog i Osmanskog
carstva. Zbog istih ili sličnih razloga, ovamo su se doselili i Srbi,
Mađari, Rumuni, Romi, Hrvati, Rusini i zahvaljujući međusobnom
uvažavanju i saradnji uspeli – uprkos svemu onome što se preko dva
stoleća događalo na nemirnom balkanskom prostoru – da opstanu zajedno a
da istovremeno sačuvaju svoje pismo, jezik, veru, običaje, muzičku
kulturu...
|
|
|
|
|
Danas na ovom prostoru živi više od
šesnaest nacija i etničkih manjina (Slovaci su najbrojniji i Kovačica
slovi za jedan od društvenih i kulturnih centara Slovaka u Vojvodini), i
sve su one sačuvale svoja kulturna i istorijska obeležja, svoju etničku
potku i istovremeno stvorile novu specifičnu kulturu koja se razbuktala
preko naivne umetnosti po kojoj su meštani Kovačice postali poznati u
svetu.
|
|
To najblistavije mesto na polju naivne
umetnosti pripalo je Kovačici zahvaljujući naivnim slikarima. Oni ovde
slikaju više od pedeset godina u kontinuitetu, a zajedno izlažu, neguju
i slave ime Kovačice na svim meridijanima sveta. Zbog tog razloga po
preporuci IOV (International Organization of Folk Art), organizaciji sa
sedištem u Beču koja okuplja 182 zemlje, Kovačica i njen Etnocentar
našli su se na listi Uneskove akcije "Živo ljudsko blago".
|
|
|
|
|
U Kovačici se mogu videti ali i
kupiti, oslikane šamlice, oslikane tikve, oslikana ogledala, autentični
suveniri od kukuruzovine, slame, gline, drveta, tekstila, naravno i
slike najznačajnijih naivnih umetnika. Pored dela naivnih slikara koja
plene spokojstvom, šarolikom jednostavnošću i zadovoljstvom, u Kovačici
vas očekuje i lokalni specijalitet – neizbežna kovačička štrudla s
makom.
|
|
|
Sve je, reklo bi se, počelo slučajno,
kada je pre pola veka (1952. godine) na proslavi povodom 150-godišnjice
osnivanja Kovačice, organizovana prva izložba. Pored meštana pevača,
igrača i vezilja, stidljivo su se pojavili i slikari seljaci sa svojim
crtežima. Sledile su organizovane izložbe i sve češće posete visokih
vladinih zvaničnika i stranih diplomata. Već osamdesetih godina
kovačički naivci visoko se kotiraju u jugoslovenskom i svetskom naivnom
slikarstvu.
|
|
|
|
|
Za protekle pedeset četiri godine svaki
slikar poklonio je po jednu sliku svom selu, tako da danas Kovačica ima u
svojoj kolekciji više od 500 slika naivnih umetnika.
|
|
U to vreme slikarstvo
naivaca Kovačice, za koje se može reći da se najviše oslanja na
tradiciju i folklor, predstavljaju Jan Sokol, Mihal Bireš i Martin
Paluška, ali je najveći uspeh postigao Martin Jonaš.
Kad su ovi slikari bili
već slavni pojavila se (1964) Zuzana Halupova. Bila je to prva žena u
Kovačici koja je iglu i konac zamenila kičicom i bojom. Veoma brzo
njenim slikama divili su se Pariz, Njujork, Ženeva, Hongkong,
Bratislava, Boston... a više miliona reprodukcija njenih slika obišlo
je svet na Unicefovim čestitkama.
|
|
|
|
|
"Ona je bila, ni manje ni više,
nego slikar onog čuda koje se zove ceo ljudski život! To što je za
jednog Pikasa bila ideja, a za jednog Bejkona ostala enigma, Halupova
je, doslovce, prenosila na svoja platna. U tome jeste njena naivnost.
Ali, gle, tu je i njena veličina... Ona o svetu umetnosti nije znala
nešto više od pomenutih veličina, ali njima umetnost nije dala toliko
sreće kao njoj. Volter je, izvesno, pravo rekao da više ceni
"nesrećno" znanje indijskih bramana nego "srećno"
neznanje bretonske seljanke. Pri tom, on nije mislio na samo osećanje
ljudskog života, na iskustvo življenja njegove istine. U tom iskustvu
količina znanja nije najvrednija. Halupova se sigurno ne bi mogla
bogzna čemu da nauči od nekog filozofa, ali filozof bi mogao nešto da
nauči iz njenih slika" (Đorđe Kadijević).
|
|
Zuzana Vereski
|
|
|
Sa Zuzanom Halupovom i
Martinom Jonašem, Kovačica sedamdesetih i osamdesetih godina doživljava
najveći uspeh i priznanje u svetu i krči put današnjoj mladoj
generaciji kojoj pripadaju Zuzana Vereski, Eva Husarikova, Pavel Hajko,
Jan Gložik, Pavel Cicka, Jan Strakušek, Jan Bačur, Marci Markov, Pavel
Lavroš, Ferenc Pataki, Adam
Mezin i dr...
Adam Mezin
|
|
Zuzana Vereski
|
|
Uzdin - rodno
mesto Mezin Adama
Geografski
položaj naselja i atara
Uzdin se nalazi severno od Kovačice, na udaljenosti od 10
km. Ovo selo pripada Potamiškim naseljima i od ove reke je udaljeno svega 5
km. Izgrađeno je na višim delovima lesne zaravni. Ima povoljne saobraćajne
uslove, jer je pored naselja izgrađena pruga Pančevo – Zrenjanin – Kikinda,
a kroz naselje prolazi magistralni asfaltni put istog pravca.
Atar ovog banatskog naselja se najvećim
svojim delom prostire na lesnoj zaravni, manjim delom na lesnoj terasi, a
najmanjim delom u aluvijalnoj ravni. Korišćenje ove tri morfološke celine,
koja su preteško prekrivene različitim tipovima i podtipovima plodnog
zemljišta, uz savremenih agrotehničkih mera vredni ratari Uzdina postižu
visoke prinose u proizvodnji najraznovrsnijih kultura.
Kratak
pregled istorije naselja
Sredinom 18. veka
ovo naselje se pominje kao pustara Bečkerečkog okruga pod imenom Veliki i
Mali Uzdin. Ova pustara je bila u vlasništvu Eraskih poseda, izdatih u
zakup. Formiranjem vojnih granica 1767 godine na ovom mestu se naseljava
jedna četa 12. puka nemačko-banske granične pukovnije. Prilikom
Austro-Turskog rata 1788 veći deo ove jedinice strada. Za vreme Mađarske
revolucije 1848-1849 godine stanovništvo Uzdina morala je privremeno da
izbegne. Ponovnim naseljavanjem najveći deo stanovnistva čine Rumuni. U
popisu 1910 godine ovo banatsko selo je već imalo 1178 nastanjenih kuća, u
kojima je živelo 5581 stanovnika. U isto vreme izgrađena je i Železnicka
pruga Bečkerek – Pančevo, što je bitno ubrzalo privredni razvoj naselja.
Rumunska
pravoslavna crkva u Uzdinu.
Stanovništvo
U kvantitativnom kretanju stanovništva
od 1869 do 1981 g. u Uzdinu se zapažaju značajne promene. Najveći broj
stanovnika ovo naselje je imalo 1890 godine, 5935 stanovnika. Od tada pa do
poslednje popisne godine broj stanovnika je u postepenom i neprekidnom opadanju.
Osnovni razlozi stalnog opadanja su emigracioni procesi. Emigracije su bile
razvijene i pre drugog svetskog rata, a nakon oslobađenja one su se još
više razvile.
Privreda
Uzdin je tipično agrarno vojvođansko
naselje u kojem osnovno zanimanje stanovništva čine ratarstvo i stočarstvo.
Poljoprivredna proizvodnja je organizovana na individualnim i društvenim
posedima.
Uporedom sa ratarskom i stočarskom
proizvodnjom, izgradnjom ribnjaka stanovnici Uzdina ostvaruju i uspešnu
proizvodnju slatkovodne ribe.
Veliko prostranstvo šume i pitoma reka
Tamiš pružaju veoma povoljne prirodne uslove za dalji razvoj lova i
ribolova, za razvoj lovnog i ribolovnog, izletničkog, tranzitnog turizma.
Fizionomske
odlike i funkcije naselja
Uzdin je seosko naselje panonskog tipa.
Pravougaonog je oblika sa isturenim delovima na jugu prema središtu Opštine
Kovačica. Ulice su široke i seku se pod pravim uglom. Kolovozi su
asfaltirani u većem broju ulica. Između izgrađenih trotoara i kolovoza
prostiru se travnjaci i cvećnjaci. Ulični drvoredi i park u centru naselja
odaju izuzetan estetski izgled naselja. Spomenik palim žrtvama u drugom
svetskom ratu sa spomen česmom takođe se nalazi u središtu naselja.
Dom kulture ”Doina” ostvaruje veoma
značajne rezultate u oblasti kulture. Prvi zadaci kulturnog umetničkog
stvaralaštva javljaju se u Uzdinu još 1898 godine. Tada je formirano prvo
horsko društvo u naselju. U 1961 godini osniva se sekcija naivnih slikara u
Uzdinu. Godine 1963 u okviru doma kulture osniva se galerija naivnog
slikarstva. Uzdinski naivni slikari Anuika Maran, Florika Puja, Marija
Balan, Florika Kec, Sofija Doklean, Marioara Motorozesku, Ana Oncu, Viorika
Iepure, Sofija Jonasku, Anuca Dolama, Steluta Caran, Steluta Djura, Adam Mezin… dostigli su najveći domet u
naivnom slikarstvu i svoja platna izlazu u najvećim svetskim galerijama
naive. Ove vredni i uspešni slikari do sada su izlagali u brojnim evropskim
i svetskim gradovima i metropolama: Njujork, Vašington, Madrid, Minhen,
Veneciji, Geteboeg, Milan, Temišvar, Beč, Rim, Stokholm, Beograd, Zagreb i
mnogim drugim mestima.
|
